24/06/2020, Saat: 03:38
(Son Düzenleme: 04/07/2020, Saat: 01:58, Düzenleyen: onurcakmak.)
Herkese merhaba.
Koronadan sakındığımız bugünlerde heryerde artık kabak tadı veren şöyle yapın böyle yapınlardan uzak ,koronanın yayılımıyla ilgili matematik yazısı paylaşmak istedim sizlerle. Matematiğin duruma bakış açısının ne olduğunu daha iyi anlamak ve aslında hayatta da bizlerin matematikle birlikte nasıl düşünüyoruz? sorusuna çok güzel bir örnek. Yazıyı okuduktan sonra çocuklarımızlada paylaşarak matematik ne işe yarar? cevabında keyifle kullanabilirsiniz. Yazı genel hatları ile çok basit. Tıraş sırasında düşünürken tahrişsiz ve kesiksiz tıraşlar dileğiyle keyifli okumalar
Ağ Analizi ve Normale Dönüş Stratejileri
Elbette bu belirsizlik dolu günler eninde sonunda bitecek. Öte yandan normale dönüşten bahsettiğimizde mutlaka yeni bir salgına karşı veya Covid-19 salgınının muhtemel ikinci dalgasına karşı tedbirli olmak isteyeceğiz. O zaman soru şu: Hangi tedbirleri uygulayabiliriz, ve bunlardan hangisi daha çok işe yarar? İngiltere ve İsveç’ten bir ekip ağ simülasyonları ile olası tedbirleri inceleyen muhteşem bir makale yazmışlar, onun bulgularından bahsedeceğim.
İnsanların sosyal etkileşimlerini azaltmanın bir salgının yayılmasını zorlaştıracağını biliyoruz. Buna rağmen insan ve bağlantı sayısı birbirine eşit iki sosyal etkileşim ağında salgın farklı davranabiliyor. Aşağıdaki simülasyonda eşit sayıda köşe ve eşit sayıda bağlantısı olan iki farklı ağda salgının nasıl yayıldığını görüyorsunuz. Üstteki ağın köşeleri arasındaki yollar, aşağıdaki ağın köşeleri arasında yollardan ortalamada daha kısa.
Yukarıda da gördüğümüz gibi köşeler arasındaki yollar uzun olunca salgının yayılma hızı azalıyor. Bu yüzden sadece toplam sosyal etkileşim sayını azaltmaya odaklanmak bizi en verimli çözüme ulaştırmaz. Üç ana stratejiyi karşılaştıracağız:
1.Strateji: Etkileşim içinde olduğunuz insanların size yakın yerlerde yaşamasına, sizinle benzer yaş grubunda olmasına, kısacasına olabildiğince size benzemesine çalışın.
2.Strateji: Görüştüğünüz insanlar kimlerle görüşüyorsa siz de onlarla görüşün.
3.Strateji: Görüştüğünüz insanlarla sık sık görüşün.
Bu yöntemlerin herbirisi temelde sosyal ağlarımızda insanların birbiri ile mesafesini arttırmaya yönelik ve tabii ki hepsi işe yarıyor. Bunların hepsini sırasıyla uygulamanın sosyal ağ üzerindeki etkisini aşağıda görüyoruz. A’dan başlayıp, önce bize benzer insanlarla görüşme stratejisini uygulayarak B’ye varıyoruz. Sonra sosyal etkileşimimizi bizim görüştüğümüz insanlara kısıtlarsak C’ye varırız. En son olarak da görüştüğümüz insanlarla sık sık görüşürek D’ye varıyoruz. Sağ altta bu ağlardaki enfekte olan (mor daire içindeki) kişilerin ağda diğer kişilere ortalama mesafesini görüyoruz.
Yukarıda gördüğümüz gibi bu üç stratejinin hepsi salgının yayılmasını zorlaştırıyor. Peki sosyal etkileşimlerimizi sadece bir strateji ile %50 azaltacak olsak, hangi strateji daha iyi sonuç verirdi? Sosyal ağ simülasyonları bize cevabı veriyor: Aşağıda gördüğümüz gibi her üç strateji de strateji sosyal etkileşimlerimizi rastgele %50 azaltmaktan daha iyi sonuç veriyor. En iyisi ise, 3. strateji, görüştüğümüz insanlarla sık sık görüşmek.
Yazının orjinal linki: http://erdos2.matkafasi.com/?p=1086
Koronadan sakındığımız bugünlerde heryerde artık kabak tadı veren şöyle yapın böyle yapınlardan uzak ,koronanın yayılımıyla ilgili matematik yazısı paylaşmak istedim sizlerle. Matematiğin duruma bakış açısının ne olduğunu daha iyi anlamak ve aslında hayatta da bizlerin matematikle birlikte nasıl düşünüyoruz? sorusuna çok güzel bir örnek. Yazıyı okuduktan sonra çocuklarımızlada paylaşarak matematik ne işe yarar? cevabında keyifle kullanabilirsiniz. Yazı genel hatları ile çok basit. Tıraş sırasında düşünürken tahrişsiz ve kesiksiz tıraşlar dileğiyle keyifli okumalar
Ağ Analizi ve Normale Dönüş Stratejileri
Elbette bu belirsizlik dolu günler eninde sonunda bitecek. Öte yandan normale dönüşten bahsettiğimizde mutlaka yeni bir salgına karşı veya Covid-19 salgınının muhtemel ikinci dalgasına karşı tedbirli olmak isteyeceğiz. O zaman soru şu: Hangi tedbirleri uygulayabiliriz, ve bunlardan hangisi daha çok işe yarar? İngiltere ve İsveç’ten bir ekip ağ simülasyonları ile olası tedbirleri inceleyen muhteşem bir makale yazmışlar, onun bulgularından bahsedeceğim.
İnsanların sosyal etkileşimlerini azaltmanın bir salgının yayılmasını zorlaştıracağını biliyoruz. Buna rağmen insan ve bağlantı sayısı birbirine eşit iki sosyal etkileşim ağında salgın farklı davranabiliyor. Aşağıdaki simülasyonda eşit sayıda köşe ve eşit sayıda bağlantısı olan iki farklı ağda salgının nasıl yayıldığını görüyorsunuz. Üstteki ağın köşeleri arasındaki yollar, aşağıdaki ağın köşeleri arasında yollardan ortalamada daha kısa.
Yukarıda da gördüğümüz gibi köşeler arasındaki yollar uzun olunca salgının yayılma hızı azalıyor. Bu yüzden sadece toplam sosyal etkileşim sayını azaltmaya odaklanmak bizi en verimli çözüme ulaştırmaz. Üç ana stratejiyi karşılaştıracağız:
1.Strateji: Etkileşim içinde olduğunuz insanların size yakın yerlerde yaşamasına, sizinle benzer yaş grubunda olmasına, kısacasına olabildiğince size benzemesine çalışın.
2.Strateji: Görüştüğünüz insanlar kimlerle görüşüyorsa siz de onlarla görüşün.
3.Strateji: Görüştüğünüz insanlarla sık sık görüşün.
Bu yöntemlerin herbirisi temelde sosyal ağlarımızda insanların birbiri ile mesafesini arttırmaya yönelik ve tabii ki hepsi işe yarıyor. Bunların hepsini sırasıyla uygulamanın sosyal ağ üzerindeki etkisini aşağıda görüyoruz. A’dan başlayıp, önce bize benzer insanlarla görüşme stratejisini uygulayarak B’ye varıyoruz. Sonra sosyal etkileşimimizi bizim görüştüğümüz insanlara kısıtlarsak C’ye varırız. En son olarak da görüştüğümüz insanlarla sık sık görüşürek D’ye varıyoruz. Sağ altta bu ağlardaki enfekte olan (mor daire içindeki) kişilerin ağda diğer kişilere ortalama mesafesini görüyoruz.
Yukarıda gördüğümüz gibi bu üç stratejinin hepsi salgının yayılmasını zorlaştırıyor. Peki sosyal etkileşimlerimizi sadece bir strateji ile %50 azaltacak olsak, hangi strateji daha iyi sonuç verirdi? Sosyal ağ simülasyonları bize cevabı veriyor: Aşağıda gördüğümüz gibi her üç strateji de strateji sosyal etkileşimlerimizi rastgele %50 azaltmaktan daha iyi sonuç veriyor. En iyisi ise, 3. strateji, görüştüğümüz insanlarla sık sık görüşmek.
Yazının orjinal linki: http://erdos2.matkafasi.com/?p=1086
