İlk Kez Ustura Seti Alacak Olanlara Tavsiyeler

[smltrpn]

Arkadaşlar ustura şöyle bir şeydir, hani bazı şeylere başlarken önce ucuzunu alayım sonra daha iyisini alayım dersiniz de, o ucuza aldığınız o kadar kötü olur ki, iyisini bile almayı düşündürmez artık size ya. Bunun gibi. Burada sorun ucuz ve kaliteli ürünler arasında olan farkın muazzam olmasıdır.

Usturanın kendisi, taş, kayış hepsi ayrı ayrı öneme sahiptirler. Bunların herhangi birinin kalitesinden feragat etmeye çalışmak tıraş kalitenizi çok ciddi anlamda düşürür. Hiç boşuna ben gold dollar alırım, efendim çinden 10 dolarlık taş alırım, eski kemerimi kayış yaparım diye düşünmeyin. Olmaz. Olduğunu sanabilirsiniz, ta ki olması gerektiği gibi bir setup ile karşılaşana kadar. Vay be ben tıraş olmuyor yüzümü kazıyormuşum dersiniz.

Bu konuda yapılan bir başka hata da, ben çok ustura almam bir tane alırım, şöyle kallavi bir şey olsun 9/8lik, özel işlemeli vs diye alınan usturalar. Arkadaşlar evnizide üst kalite şef bıçağını var mı? Bunu profesyonel şekilde elde bileyebiliyor musunuz? Misal dışarıda bir bıçakcının yapabileceğinden çok daha iyi bir ağız verebiliyo musunuz bıçaklarınıza? Hayır mı? O zaman o 500 dolar verdiğiniz özel usturanızı honlayamazsınız. Hatta sırtını yiyip, geometrisini bile bozabilirsiniz.

Elinizden kaç tane, kaç çeşit bileme taşı geçti? Arkansas, kil bazlı japon, seramik bazlı japon, doğal taş türevleri, kotikül kullandınız mı? Çeliğin temel özelliklerini biliyor musunuz? Honlama esnasında çeliğin ağzını incelediğinizde nasıl bir karakteri olduğunu, taşa sürerken taşın elinize verdiği histen nasıl bir karakteri olduğunu anlayabiliyor musunuz? Anlamıyorsanız mükemmel şekilde honlayamazsınız.

O kadar para verdiğiniz usturayı, eski bir kemerle güzel tıraş edecek hale getirebileceğinizi veya aliexpresten alacağınız 5-10 dolarlık kötü, hatta sentetik derilerle keskinleştirebileceğinize gerçekten inanıyor musunuz? Bu, jiletli tıraş makinesine ladas jilet takıp feather jilet gibi kesmesini beklemek gibi olacaktır.

Onun için usturaya başlarken kayışa ve taşa tam önem vermelisiniz. Bunlardan ucuza kaçmanızı kesinlikle tavsiye etmem. Ve bu konuda bir sınır yoktur. Sürekli alıp denemeler yapar, sakalınıza, usturanıza uyan taşları ararsınız. Her taş, her çelikle anlaşamaz. Kayış zaten ustura için özel üretilmiş, bilindik kaliteli markalardan olmalı mutlaka.

Taş olarak ilk aşama bir kotikül alıp sadece onunla ve kayışla sakalınıza yetip yetmediğine bakarsınız. Genelde bizim türk sakal tipi sert olduğundan yetmeyebiliyor. O zaman 12-15k aralığından bir sentetik alır işi bitirirsiniz. Doğal taşları çok tavsiye etmem öçünkü hem ne çıkacakları belli olmuyor, hem daha pahalı oluyorlar, hem de verimli şekilde kullanabilmek için yıllarca bileme taşlarıyla haşır neşir olmanız lazım. Mesleği gereği sürekli takım, bıçak bileyen biri değilseniz sizi çok zorlar. Eğer eski ustura alıp restore etme niyetindeyseniz bu sefer kotikül tek başına yetmez, çünkü o bir honlama taşıdır. Ağız açma taşı değil. Ağız açma taşı 800-1500 kum aralığında olur. Bileme taşı bundan sonra 6000'e kadar diyelim. Sonrası honlama taşıdır. Kotiküller genelde 8-9000 kum aralığında oluyorlar.

Usturaya gelirsek, bana göre en mantıklı iş bu konuda uzman markaların en temel modellerini sıfır veya ikinci el alarak başlamak. En azından elinizde çelik metalurjisi, taşlaması, sertliği, tavlaması olması gerektiği gibi olan bir ustura olacaktır. Hamlığınızı bunla giderdikten sonra ister ömür boyu o tek usturayla devam edersiniz, ister yenilerini almaya devam edersiniz. Her usturanın tıraşı arasında muazzam his farkı vardır, o yüzden genellikle tek usturayla yetinilemez bunu da ekleyeyim.

Bir diğer yaklaşım ülkeden veya çinden gold dollar gibi ucuz çin malı usturalar almak. Bunlar her ne kadar tıraş edebilecek usturalar olsa da beraberlerinde sorunları vardır. Bir kere çoğunda geometri ve taşlama bozuk. Yani usturalar yamuk. Taşlamaları kaba, balansları kötü, çelikleri iyi değil. Temiz ağız için uğraştırıyorlar. Örneğin bir Dovo usturayı gold dollar'a göre çok daha kısa sürede daha keskin yapabilirsiniz. Böyle baktığınızda evet ilk alım ücreti düşük görünür ama kullanım ve bakım konularında sizi sıkabilir. O yüzden bu yaklaşımı fazla önermiyorum.

Özetle ustura mevzusu ilk başta malesef maliyetlidir. Usturayı da, taşı da, kayışı da kalitelisinden almanız lazım. Ustura tıraşı tam bir hobidir ve bu hobide 3 kuruşa 5 köfte olmuyor. Renault alıp mercedes kalitesi bekleyemezsiniz. Ama şöyle düşünün bunları bir kere aldıktan sonra, kırmadıktan sonra çok uzun yıllar aynı şekilde kullanabilirsiniz. Belki ilk kayışınızı acemilikle orasını burasını kesersiniz, bu çok normaldir. Bir 5-10 sene sonra onu daha iyisiyle değiştirirsiniz. Taş ve ustura ise düşürüp kırmadıkça ya da dikkatsizlikle aşırı paslanmadıkça size ömrünüzün sonuna kadar hizmet eder. İyi honlanmış ve kayışlanmış bir ustura ağzının verdiği tıraşın konforunu başka hiç bir tıraş gerecinden bulamazsınız.

Birden fazla usturaya sahip olmanın avantajı; artık sadece ustura ile tıraş olmaya başlayacaksanız, bunları sırayla kullanıp tıraş öncesinde vakit kaybetmemektir. Hatta eskiden bunun için 7 günlük ustura setleri olurdu, her gün taze ağızlı olan bir diğeri kullanılır, hafta sonu hepsi kayışla bir elden geçirlir ve bu şekilde sonraki hafta da aynı şekilde kullanılırdı. Tek usturayla kalırsanız haliyle ağzı daha hızlı körelecek ve daha sık aralıklarla ağız tazeleme ve kayışlama isteyecektir.

Bu arada ağız tazeleme ve honlama farklı şeylerdir. Tazeleme sadece eskisi kadar yakın tıraş etmeyen ağzı düzeltmek için bir 12-15k gibi final taşıyla az pas ile yapılır. Alternatif olarak krom oksit ya da pastalı masatlar da kullanılablir. Honlama ise sıfırdan yeni ağız oluşturmaktır. Bu ister en başta temiz ağız açıp, kademe kademe honlamaya kadar gider, ister çapaklanmış ağzı belli bir seviye taş ile temizleyip tazeledikten sonra honlamaya gider. Haliyle honlama işi daha uzun süren detaylı bir aşamadır ve çok sık yapılmaz. Usturasına, sakalınıza, tıraş alışkanlıklarınıza, tecrübenize, kayışınıza göre yılda 1-3 arası gerekebilir. Tazeleme ise size kalmıştır ister 10 günde bir ister ayda bir. İster daha seyrek aralıkta.

Yaptığınız detaylı açıklamalar için teşekkür ederim. Yirmi yılı aşkın süredir DE kullanıyorum. Gözüm hep çelik usturalara gidiyor. Başlamak için verdiğiniz bilgiler çok işime yarayacak. Konu ile ilgili sorularımda rahatsızlık vereceğimi şimdiden belirtirim.